Insuline, leefstijl en ziekte: de stille verbanden (4/5)

7 oktober 2025

Insuline, leefstijl en ziekte: de stille verbanden (4/5)

Hoe jouw dagelijkse keuzes invloed hebben op je gezondheid

Veel mensen denken bij insuline alleen aan diabetes. Maar dit krachtige hormoon beïnvloedt veel meer dan je bloedsuiker.
Je leefstijl – wat je eet, hoeveel je beweegt, hoe goed je slaapt en hoe je met stress omgaat – bepaalt of insuline bijdraagt aan gezondheid of juist aan ziekte.
Wanneer insuline langdurig verhoogd is door voeding, stress, slechte slaap of te weinig beweging, raakt je lichaam uit balans.
Langzaam, zonder dat je het direct merkt. Daarom noemen we het: de stille verbanden van insuline.

Insuline en je stofwisseling

Insuline is het hormoon dat energie verdeelt.
In normale omstandigheden werkt het als een goed georganiseerde dirigent:

na een maaltijd verdeelt het glucose naar je cellen,
na inspanning daalt het zodat vetverbranding weer aan kan.

Maar bij chronisch hoge insuline — vaak door te veel bewerkte voeding en te veel eetmomenten — raakt die balans kwijt.
Je cellen worden insulineresistent: ze reageren niet meer goed op het signaal.
De alvleesklier maakt dan nog meer insuline aan om hetzelfde effect te bereiken.

Dat is de voedingsbodem voor talloze moderne gezondheidsproblemen.

De stille invloed van insuline op ziekte

Energie en brein (brain fog)

De hersenen zijn sterk afhankelijk van stabiele bloedsuiker.
Schommelingen door hoge insuline zorgen voor concentratieproblemen, vermoeidheid en het bekende “after lunch-dip”.
Langdurige ontregeling wordt zelfs in verband gebracht met cognitieve achteruitgang.

Hart- en vaatziekten

Hoge insuline stimuleert vetopslag in de lever, verhoogt triglyceriden en zorgt voor stijve bloedvaten.
Dat vergroot het risico op hoge bloeddruk en aderverkalking — zelfs als je bloedsuiker nog “normaal” is.

Ontstekingen en pijn

Insuline beïnvloedt ook je immuunsysteem.
Een constant hoge waarde activeert ontstekingsstoffen (cytokinen), wat leidt tot laaggradige ontstekingen.
Dat merk je niet direct, maar het kan bijdragen aan gewrichtsklachten, huidproblemen, of trage wondgenezing.

Diabetes en metabool syndroom

Insulineresistentie is de voorloper van diabetes type 2.
Maar al ver vóór die diagnose zijn er signalen:

gewichtstoename rond de buik,
vermoeidheid na eten,
verhoogde bloeddruk,
cholesterol uit balans.

Dr. Benjamin Bikman noemt dit het “verborgen metabool syndroom” , het sluimerende stadium waar de meeste mensen in verkeren zonder het te weten.

De rol van leefstijl: jouw vijf invloedsknoppen

De kracht zit niet in pillen, maar in patronen.
Volgens o.a. Dr. Gary Brecka en Dr. Jason Fung is insuline het centrale knooppunt dat je met leefstijl kunt resetten.
Hier zijn de vijf grootste knoppen die je zelf kunt draaien:

1️⃣ Voeding

Minder bewerkte koolhydraten (wit brood, frisdrank, snacks)
Meer onbewerkte voeding met vezels, eiwit en gezonde vetten
Minder vaak eten (3 echte maaltijden per dag)

2️⃣ Beweging

Spieractiviteit verlaagt insulinegevoeligheid direct.
Zelfs 10 minuten wandelen na een maaltijd helpt al.
Krachttraining = meer spiermassa = betere glucose-opname.

3️⃣ Slaap

Slechte slaap verhoogt insuline en cortisol.
7–9 uur per nacht, vaste tijden, weinig schermlicht = optimaal herstel.

4️⃣ Stress

Chronische stress houdt cortisol hoog → meer glucoseproductie → hogere insuline.
Ademhaling, rustmomenten, wandelen, of meditatie brengen balans terug.

5️⃣ Zuurstof & ademhaling (Brecka’s invalshoek)

Gary Brecka benadrukt dat zuurstoftekort bij veel mensen de celstofwisseling verstoort.
Onvoldoende zuurstof = inefficiënte verbranding = hogere insulinebehoefte.
Adem dieper, beweeg vaker buiten, en zorg voor voldoende magnesium (belangrijk bij zuurstofopname in cellen).

Praktisch voorbeeld

Twee mensen met een kantoorbaan, zelfde leeftijd, zelfde gewicht.

Persoon A: ontbijtkoek + koffie, stressvolle dag, lunch aan bureau, laat naar bed → hoge cortisol, lage slaapkwaliteit, hoge insuline.
Persoon B: ontbijt met eieren & groenten, lunchpauze buiten, lichte training, vaste bedtijd → stabiele insuline, meer energie, beter herstel.

Zelfde uren, ander resultaat. Leefstijl is biochemie in actie.

Samengevat

Insuline is méér dan een suikerhormoon — het beïnvloedt je hele gezondheid.
Chronisch hoge insuline leidt tot ontstekingen, vermoeidheid, vetopslag en verhoogd het risico op ziekte.
Slaap, stress, voeding, beweging en zuurstof zijn directe knoppen waarmee je insuline kunt beïnvloeden.
Kleine, consistente aanpassingen hebben grote effecten op lange termijn.

👉 Lees hier de laatste blog van deze reeks(5/5): Zo herstel je je insulinegevoeligheid – praktische stappen voor meer energie en vetverbranding.

FAQ